文心雕龙诏策原文注音版

雕龙文库 分享 时间: 收藏本文

文心雕龙诏策原文注音版

文心雕龙诏策原文注音版

《 诏zhào策cè 》

皇huáng帝dì御yù宇yǔ , 其qí言yán也yě神shén 。 渊yuān嘿hēi黼fǔ扆yǐ , 而ér响xiǎng盈yíng四sì表biǎo , 其qí唯wéi诏zhào策cè乎hū ! 昔xī轩xuān辕yuán唐táng虞yú , 同tóng称chēng为wéi “ 命mìng ”。 命mìng之zhī为wéi义yì , 制zhì性xìng之zhī本běn也yě 。 其qí在zài三sān代dài , 事shì兼jiān诰gào誓shì 。 誓shì以yǐ训xùn戎róng , 诰gào以yǐ敷fū政zhèng , 命mìng喻yù自zì天tiān , 故gù授shòu官guān锡xī胤yìn 。《 易yì 》 之zhī 《 姤gòu 》 象xiàng ∶“ 后hòu以yǐ施shī命mìng诰gào四sì方fāng 。” 诰gào命mìng动dòng民mín , 若ruò天tiān下xià之zhī有yǒu风fēng矣yǐ 。 降jiàng及jí七qī国guó , 并bìng称chēng曰yuē “ 令lìng ”。 令lìng者zhě , 使shǐ也yě 。 秦qín并bìng天tiān下xià , 改gǎi命mìng曰yuē制zhì 。 汉hàn初chū定dìng仪yí则zé , 则zé命mìng有yǒu四sì品pǐn ∶ 一yī曰yuē策cè书shū , 二èr曰yuē制zhì书shū , 三sān曰yuē诏zhào书shū , 四sì曰yuē戒jiè敕chì 。 敕chì戒jiè州zhōu部bù , 诏zhào诰gào百bǎi官guān , 制zhì施shī赦shè命mìng , 策cè封fēng王wáng侯hóu 。 策cè者zhě , 简jiǎn也yě 。 制zhì者zhě , 裁cái也yě 。 诏zhào者zhě , 告gào也yě 。 敕chì者zhě , 正zhèng也yě 。

《 诗shī 》 云yún “ 畏wèi此cǐ简jiǎn书shū ”,《 易yì 》 称chēng “ 君jūn子zǐ以yǐ制zhì数shù度dù ”,《 礼lǐ 》 称chēng “ 明míng神shén之zhī诏zhào ”,《 书shū 》 称chēng “ 敕chì天tiān之zhī命mìng ”, 并bìng本běn经jīng典diǎn以yǐ立lì名míng目mù 。 远yuǎn诏zhào近jìn命mìng , 习xí秦qín制zhì也yě 。《 记jì 》 称chēng “ 丝sī纶lún ”, 所suǒ以yǐ应yīng接jiē群qún后hòu 。 虞yú重zhòng纳nà言yán , 周zhōu贵guì喉hóu舌shé , 故gù两liǎng汉hàn诏zhào诰gào , 职zhí在zài尚shàng书shū 。 王wáng言yán之zhī大dà , 动dòng入rù史shǐ策cè , 其qí出chū如rú綍fú , 不bù反fǎn若ruò汗hàn 。 是shì以yǐ淮huái南nán有yǒu英yīng才cái , 武wǔ帝dì使shǐ相xiàng如rú视shì草cǎo ; 陇lǒng右yòu多duō文wén士shì , 光guāng武wǔ加jiā意yì于yú书shū辞cí : 岂qǐ直zhí取qǔ美měi当dāng时shí , 亦yì敬jìng慎shèn来lái叶yè矣yǐ 。

观guān文wén景jǐng以yǐ前qián , 诏zhào体tǐ浮fú杂zá , 武wǔ帝dì崇chóng儒rú , 选xuǎn言yán弘hóng奥ào 。 策cè封fēng三sān王wáng , 文wén同tóng训xùn典diǎn ; 劝quàn戒jiè渊yuān雅yǎ , 垂chuí范fàn后hòu代dài 。 及jí制zhì诏zhào严yán助zhù , 即jí云yún ∶“ 厌yàn承chéng明míng庐lú ”, 盖gài宠chǒng才cái之zhī恩ēn也yě 。 孝xiào宣xuān玺xǐ书shū , 责zé博bó于yú陈chén遂suì , 亦yì故gù旧jiù之zhī厚hòu也yě 。 逮dǎi光guāng武wǔ拨bō乱luàn , 留liú意yì斯sī文wén , 而ér造zào次cì喜xǐ怒nù , 时shí或huò偏piān滥làn 。 诏zhào赐cì邓dèng禹yǔ , 称chēng司sī徒tú为wéi尧yáo ; 敕chì责zé侯hóu霸bà , 称chēng黄huáng钺yuè一yī下xià 。 若ruò斯sī之zhī类lèi , 实shí乖guāi宪xiàn章zhāng 。 暨jì明míng章zhāng崇chóng学xué , 雅yǎ诏zhào间jiān出chū 。 和hé安ān政zhèng弛chí , 礼lǐ阁gé鲜xiān才cái , 每měi为wéi诏zhào敕chì , 假jiǎ手shǒu外wài请qǐng 。 建jiàn安ān之zhī末mò , 文wén理lǐ代dài兴xīng , 潘pān勖xù九jiǔ锡xī , 典diǎn雅yǎ逸yì群qún 。 卫wèi觊jì禅chán诰gào , 符fú采cǎi炳bǐng耀yào , 弗fú可kě加jiā已yǐ 。 自zì魏wèi晋jìn诰gào策cè , 职zhí在zài中zhōng书shū 。 刘liú放fàng张zhāng华huá , 并bìng管guǎn斯sī任rèn , 施shī令lìng发fā号hào , 洋yáng洋yáng盈yíng耳ěr 。 魏wèi文wén帝dì下xià诏zhào , 辞cí义yì多duō伟wěi 。 至zhì于yú作zuò威wēi作zuò福fú , 其qí万wàn虑lǜ之zhī一yī蔽bì乎hū ! 晋jìn氏shì中zhōng兴xīng , 唯wéi明míng帝dì崇chóng才cái , 以yǐ温wēn峤qiáo文wén清qīng , 故gù引yǐn入rù中zhōng书shū 。 自zì斯sī以yǐ后hòu , 体tǐ宪xiàn风fēng流liú矣yǐ 。

夫fū王wáng言yán崇chóng秘mì , 大dà观guān在zài上shàng , 所suǒ以yǐ百bǎi辟pì其qí刑xíng , 万wàn邦bāng作zuò孚fú 。 故gù授shòu官guān选xuǎn贤xián , 则zé义yì炳bǐng重zhòng离lí之zhī辉huī ; 优yōu文wén封fēng策cè , 则zé气qì含hán风fēng雨yǔ之zhī润rùn ; 敕chì戒jiè恒héng诰gào , 则zé笔bǐ吐tǔ星xīng汉hàn之zhī华huá ; 治zhì戎róng燮xiè伐fá , 则zé声shēng有yǒu洊jiàn雷léi之zhī威wēi ; 眚shěng灾zāi肆sì赦shè , 则zé文wén有yǒu春chūn露lù之zhī滋zī ; 明míng罚fá敕chì法fǎ , 则zé辞cí有yǒu秋qiū霜shuāng之zhī烈liè : 此cǐ诏zhào策cè之zhī大dà略lüè也yě 。

戒jiè敕chì为wéi文wén , 实shí诏zhào之zhī切qiè者zhě , 周zhōu穆mù命mìng郊jiāo父fù受shòu敕chì宪xiàn , 此cǐ其qí事shì也yě 。 魏wèi武wǔ称chēng作zuò敕chì戒jiè , 当dāng指zhǐ事shì而ér语yǔ , 勿wù得de依yī违wéi , 晓xiǎo治zhì要yào矣yǐ 。 及jí晋jìn武wǔ敕chì戒jiè , 备bèi告gào百bǎi官guān ; 敕chì都dū督dū以yǐ兵bīng要yào , 戒jiè州zhōu牧mù以yǐ董dǒng司sī , 警jǐng郡jùn守shǒu以yǐ恤xù隐yǐn , 勒lè牙yá门mén以yǐ御yù卫wèi , 有yǒu训xùn典diǎn焉yān 。

戒jiè者zhě , 慎shèn也yě , 禹yǔ称chēng “ 戒jiè之zhī用yòng休xiū ”。 君jūn父fù至zhì尊zūn , 在zài三sān罔wǎng极jí 。 汉hàn高gāo祖zǔ之zhī 《 敕chì太tài子zǐ 》, 东dōng方fāng朔shuò之zhī 《 戒jiè子zi 》, 亦yì顾gù命mìng之zhī作zuò也yě 。 及jí马mǎ援yuán以yǐ下xià , 各gè贻yí家jiā戒jiè 。 班bān姬jī 《 女nǚ戒jiè 》, 足zú称chēng母mǔ师shī矣yǐ 。

教jiào者zhě , 效xiào也yě , 出chū言yán而ér民mín效xiào也yě 。 契qì敷fū五wǔ教jiào , 故gù王wáng侯hóu称chēng教jiào 。 昔xī郑zhèng弘hóng之zhī守shǒu南nán阳yáng , 条tiáo教jiào为wéi后hòu所suǒ述shù , 乃nǎi事shì绪xù明míng也yě ; 孔kǒng融róng之zhī守shǒu北běi海hǎi , 文wén教jiào丽lì而ér罕hǎn施shī , 乃nǎi治zhì体tǐ乖guāi也yě 。 若ruò诸zhū葛gě孔kǒng明míng之zhī详xiáng约yuē , 庾yǔ稚zhì恭gōng之zhī明míng断duàn , 并bìng理lǐ得dé而ér辞cí中zhōng , 教jiào之zhī善shàn也yě 。

自zì教jiào以yǐ下xià , 则zé又yòu有yǒu命mìng 。《 诗shī 》 云yún “ 有yǒu命mìng自zì天tiān ”, 明míng命mìng为wéi重zhòng也yě ;《 周zhōu礼lǐ 》 曰yuē “ 师shī氏shì诏zhào王wáng ”, 明míng诏zhào为wéi轻qīng也yě 。 今jīn诏zhào重zhòng而ér命mìng轻qīng者zhě , 古gǔ今jīn之zhī变biàn也yě 。

赞zàn曰yuē ∶

皇huáng王wáng施shī令lìng , 寅yín严yán宗zōng诰gào 。 我wǒ有yǒu丝sī言yán , 兆zhào民mín伊yī好hǎo 。

辉huī音yīn峻jùn举jǔ , 鸿hóng风fēng远yuǎn蹈dǎo 。 腾téng义yì飞fēi辞cí , 涣huàn其qí大dà号hào 。

文心雕龙诏策原文拼音版

《 zhào cè 》

《诏策》

huáng dì yù yǔ , qí yán yě shén 。 yuān hēi fǔ yǐ , ér xiǎng yíng sì biǎo , qí wéi zhào cè hū ! xī xuān yuán táng yú , tóng chēng wéi “ mìng ”。 mìng zhī wéi yì , zhì xìng zhī běn yě 。 qí zài sān dài , shì jiān gào shì 。 shì yǐ xùn róng , gào yǐ fū zhèng , mìng yù zì tiān , gù shòu guān xī yìn 。《 yì 》 zhī 《 gòu 》 xiàng ∶“ hòu yǐ shī mìng gào sì fāng 。” gào mìng dòng mín , ruò tiān xià zhī yǒu fēng yǐ 。 jiàng jí qī guó , bìng chēng yuē “ lìng ”。 lìng zhě , shǐ yě 。 qín bìng tiān xià , gǎi mìng yuē zhì 。 hàn chū dìng yí zé , zé mìng yǒu sì pǐn ∶ yī yuē cè shū , èr yuē zhì shū , sān yuē zhào shū , sì yuē jiè chì 。 chì jiè zhōu bù , zhào gào bǎi guān , zhì shī shè mìng , cè fēng wáng hóu 。 cè zhě , jiǎn yě 。 zhì zhě , cái yě 。 zhào zhě , gào yě 。 chì zhě , zhèng yě 。

皇帝御宇,其言也神。渊嘿黼扆,而响盈四表,其唯诏策乎!昔轩辕唐虞,同称为“命”。命之为义,制性之本也。其在三代,事兼诰誓。誓以训戎,诰以敷政,命喻自天,故授官锡胤。《易》之《姤》象∶“后以施命诰四方。”诰命动民,若天下之有风矣。降及七国,并称曰“令”。令者,使也。秦并天下,改命曰制。汉初定仪则,则命有四品∶一曰策书,二曰制书,三曰诏书,四曰戒敕。敕戒州部,诏诰百官,制施赦命,策封王侯。策者,简也。制者,裁也。诏者,告也。敕者,正也。

《 shī 》 yún “ wèi cǐ jiǎn shū ”,《 yì 》 chēng “ jūn zǐ yǐ zhì shù dù ”,《 lǐ 》 chēng “ míng shén zhī zhào ”,《 shū 》 chēng “ chì tiān zhī mìng ”, bìng běn jīng diǎn yǐ lì míng mù 。 yuǎn zhào jìn mìng , xí qín zhì yě 。《 jì 》 chēng “ sī lún ”, suǒ yǐ yīng jiē qún hòu 。 yú zhòng nà yán , zhōu guì hóu shé , gù liǎng hàn zhào gào , zhí zài shàng shū 。 wáng yán zhī dà , dòng rù shǐ cè , qí chū rú fú , bù fǎn ruò hàn 。 shì yǐ huái nán yǒu yīng cái , wǔ dì shǐ xiàng rú shì cǎo ; lǒng yòu duō wén shì , guāng wǔ jiā yì yú shū cí : qǐ zhí qǔ měi dāng shí , yì jìng shèn lái yè yǐ 。

《诗》云“畏此简书”,《易》称“君子以制数度”,《礼》称“明神之诏”,《书》称“敕天之命”,并本经典以立名目。远诏近命,习秦制也。《记》称“丝纶”,所以应接群后。虞重纳言,周贵喉舌,故两汉诏诰,职在尚书。王言之大,动入史策,其出如綍,不反若汗。是以淮南有英才,武帝使相如视草;陇右多文士,光武加意于书辞:岂直取美当时,亦敬慎来叶矣。

guān wén jǐng yǐ qián , zhào tǐ fú zá , wǔ dì chóng rú , xuǎn yán hóng ào 。 cè fēng sān wáng , wén tóng xùn diǎn ; quàn jiè yuān yǎ , chuí fàn hòu dài 。 jí zhì zhào yán zhù , jí yún ∶“ yàn chéng míng lú ”, gài chǒng cái zhī ēn yě 。 xiào xuān xǐ shū , zé bó yú chén suì , yì gù jiù zhī hòu yě 。 dǎi guāng wǔ bō luàn , liú yì sī wén , ér zào cì xǐ nù , shí huò piān làn 。 zhào cì dèng yǔ , chēng sī tú wéi yáo ; chì zé hóu bà , chēng huáng yuè yī xià 。 ruò sī zhī lèi , shí guāi xiàn zhāng 。 jì míng zhāng chóng xué , yǎ zhào jiān chū 。 hé ān zhèng chí , lǐ gé xiān cái , měi wéi zhào chì , jiǎ shǒu wài qǐng 。 jiàn ān zhī mò , wén lǐ dài xīng , pān xù jiǔ xī , diǎn yǎ yì qún 。 wèi jì chán gào , fú cǎi bǐng yào , fú kě jiā yǐ 。 zì wèi jìn gào cè , zhí zài zhōng shū 。 liú fàng zhāng huá , bìng guǎn sī rèn , shī lìng fā hào , yáng yáng yíng ěr 。 wèi wén dì xià zhào , cí yì duō wěi 。 zhì yú zuò wēi zuò fú , qí wàn lǜ zhī yī bì hū ! jìn shì zhōng xīng , wéi míng dì chóng cái , yǐ wēn qiáo wén qīng , gù yǐn rù zhōng shū 。 zì sī yǐ hòu , tǐ xiàn fēng liú yǐ 。

观文景以前,诏体浮杂,武帝崇儒,选言弘奥。策封三王,文同训典;劝戒渊雅,垂范后代。及制诏严助,即云∶“厌承明庐”,盖宠才之恩也。孝宣玺书,责博于陈遂,亦故旧之厚也。逮光武拨乱,留意斯文,而造次喜怒,时或偏滥。诏赐邓禹,称司徒为尧;敕责侯霸,称黄钺一下。若斯之类,实乖宪章。暨明章崇学,雅诏间出。和安政弛,礼阁鲜才,每为诏敕,假手外请。建安之末,文理代兴,潘勖九锡,典雅逸群。卫觊禅诰,符采炳耀,弗可加已。自魏晋诰策,职在中书。刘放张华,并管斯任,施令发号,洋洋盈耳。魏文帝下诏,辞义多伟。至于作威作福,其万虑之一蔽乎!晋氏中兴,唯明帝崇才,以温峤文清,故引入中书。自斯以后,体宪风流矣。

fū wáng yán chóng mì , dà guān zài shàng , suǒ yǐ bǎi pì qí xíng , wàn bāng zuò fú 。 gù shòu guān xuǎn xián , zé yì bǐng zhòng lí zhī huī ; yōu wén fēng cè , zé qì hán fēng yǔ zhī rùn ; chì jiè héng gào , zé bǐ tǔ xīng hàn zhī huá ; zhì róng xiè fá , zé shēng yǒu jiàn léi zhī wēi ; shěng zāi sì shè , zé wén yǒu chūn lù zhī zī ; míng fá chì fǎ , zé cí yǒu qiū shuāng zhī liè : cǐ zhào cè zhī dà lüè yě 。

夫王言崇秘,大观在上,所以百辟其刑,万邦作孚。故授官选贤,则义炳重离之辉;优文封策,则气含风雨之润;敕戒恒诰,则笔吐星汉之华;治戎燮伐,则声有洊雷之威;眚灾肆赦,则文有春露之滋;明罚敕法,则辞有秋霜之烈:此诏策之大略也。

jiè chì wéi wén , shí zhào zhī qiè zhě , zhōu mù mìng jiāo fù shòu chì xiàn , cǐ qí shì yě 。 wèi wǔ chēng zuò chì jiè , dāng zhǐ shì ér yǔ , wù de yī wéi , xiǎo zhì yào yǐ 。 jí jìn wǔ chì jiè , bèi gào bǎi guān ; chì dū dū yǐ bīng yào , jiè zhōu mù yǐ dǒng sī , jǐng jùn shǒu yǐ xù yǐn , lè yá mén yǐ yù wèi , yǒu xùn diǎn yān 。

戒敕为文,实诏之切者,周穆命郊父受敕宪,此其事也。魏武称作敕戒,当指事而语,勿得依违,晓治要矣。及晋武敕戒,备告百官;敕都督以兵要,戒州牧以董司,警郡守以恤隐,勒牙门以御卫,有训典焉。

jiè zhě , shèn yě , yǔ chēng “ jiè zhī yòng xiū ”。 jūn fù zhì zūn , zài sān wǎng jí 。 hàn gāo zǔ zhī 《 chì tài zǐ 》, dōng fāng shuò zhī 《 jiè zi 》, yì gù mìng zhī zuò yě 。 jí mǎ yuán yǐ xià , gè yí jiā jiè 。 bān jī 《 nǚ jiè 》, zú chēng mǔ shī yǐ 。

戒者,慎也,禹称“戒之用休”。君父至尊,在三罔极。汉高祖之《敕太子》,东方朔之《戒子》,亦顾命之作也。及马援以下,各贻家戒。班姬《女戒》,足称母师矣。

jiào zhě , xiào yě , chū yán ér mín xiào yě 。 qì fū wǔ jiào , gù wáng hóu chēng jiào 。 xī zhèng hóng zhī shǒu nán yáng , tiáo jiào wéi hòu suǒ shù , nǎi shì xù míng yě ; kǒng róng zhī shǒu běi hǎi , wén jiào lì ér hǎn shī , nǎi zhì tǐ guāi yě 。 ruò zhū gě kǒng míng zhī xiáng yuē , yǔ zhì gōng zhī míng duàn , bìng lǐ dé ér cí zhōng , jiào zhī shàn yě 。

教者,效也,出言而民效也。契敷五教,故王侯称教。昔郑弘之守南阳,条教为后所述,乃事绪明也;孔融之守北海,文教丽而罕施,乃治体乖也。若诸葛孔明之详约,庾稚恭之明断,并理得而辞中,教之善也。

zì jiào yǐ xià , zé yòu yǒu mìng 。《 shī 》 yún “ yǒu mìng zì tiān ”, míng mìng wéi zhòng yě ;《 zhōu lǐ 》 yuē “ shī shì zhào wáng ”, míng zhào wéi qīng yě 。 jīn zhào zhòng ér mìng qīng zhě , gǔ jīn zhī biàn yě 。

自教以下,则又有命。《诗》云“有命自天”,明命为重也;《周礼》曰“师氏诏王”,明诏为轻也。今诏重而命轻者,古今之变也。

zàn yuē ∶

赞曰∶

huáng wáng shī lìng , yín yán zōng gào 。 wǒ yǒu sī yán , zhào mín yī hǎo 。

皇王施令,寅严宗诰。我有丝言,兆民伊好。

huī yīn jùn jǔ , hóng fēng yuǎn dǎo 。 téng yì fēi cí , huàn qí dà hào 。

辉音峻举,鸿风远蹈。腾义飞辞,涣其大号。

延伸阅读:文心雕龙诏策第十九原文及翻译、赏析